„Obyczaje andrzejkowe”

Prowadząca: Justyna Kurkowska

Temat: Obyczaje andrzejkowe

Cele ogólne:
– poznanie i kultywowanie tradycji rodzinnych, regionalnych i narodowych

Cele szczegółowe:
– poznawały historię tradycji ludowej- Andrzejek
– rozwijały zainteresowania tradycjami, obrzędowością i zwyczajami ludowymi,
– wzmacniały więź emocjonalną z rodziną w trakcie wspólnych zabaw,
– stwarzały atmosferę radości i zabawy,
– integrowały się poprzez wspólną zabawę

Metody:
– słowne: pogadanka, wiersz, objaśnienie, żywe słowo, piosenka
– oglądowe: pokaz, obserwacja, udostępnianie sztuki
– czynne: samodzielnych doświadczeń, kierowana własną działalnością, zadań stawianych do wykonania

Formy: indywidualna i zbiorowa

Środki dydaktyczne: ilustracja obrazu, świeczki, miska z wodą, obrazki z symbolami ,odtwarzacz Cd ,płyta Cd, gałązki wiśni.

Literatura:
B. Krzywobłocka,,Stare i nowe obyczaje”
K. Bayer, A. Wacławski ,,Polskie obrzędy i tradycje w wierszu, zabawie i piosence”

Przebieg:
1. Schodzenie rodziców w czasie piosenki ,,Andrzejkowe wróżby”

Andrzejkowe mamy święto, co się dzisiaj nam wywróży?
Mamy miskę pełną wody, wosk w garnuszku i klucz duży.
Ref.: Wosk lejemy, wosk lejemy
Zaraz wszyscy się dowiedzą
Co nam wróżby, co nam wróżby,
Co nam wróżby przepowiedzą.

Gosi z wosku wyszedł piesek, może pieska wnet dostanie Robertowi samolocik, więc poleci gdzieś w nieznane.
Ref: Wosk lejemy…

Pawełkowi z wosku piłka, a Jarkowi wyszły narty, to są właśnie ich marzenia, więc te wróżby to nie żarty.
Ref.: Wosk lejemy…

2. Zaprezentowanie ilustracji obrazu Konstantego Makowskiego, pt.: ,,Świąteczne wróżby” przedstawiającego dziewczęta, które chcą poznać swoją przyszłość za pośrednictwem wróżb.

3. Przybliżenie historii tradycji Andrzejek przez nauczycielkę.

Tradycje andrzejkowe maja bardzo długą historię. Andrzejki obchodzone są z29 na 30 listopada. Według tradycji świętego Andrzeja była nocą magiczną, kiedy można było poznać swoja przyszłość przez wróżenie i tajemnicze obrzędy. Właśnie wtedy dziewczęta mogły uchylić rąbka tajemnicy dotyczącej ich przyszłości, ich zamążpójścia. Wróżby na Andrzejki traktowały wiec poważnie. Jednak teraz jest to wesoła zabawa z ,,przymróżeniem oka”. W czasie andrzejkowego wieczoru wróżą sobie wszyscy- dorośli i dzieci, dziewczęta i chłopcy. Kiedyś chłopcy mięli swój wieczór wróżb w wigilię św. Katarzyny- 24 listopada.
Tradycje andrzejkowe dużą wagę przykładały do znaczenia snów. W niektórych regionach kraju dziewczęta pościły przez cały dzień, a przed snem zjadały słonego śledzia. Miało to przynieść proroczy sen, podczas którego zobaczą swojego przyszłego męża. Kolejną tradycją było ucinanie gałązek wiśni, które wstawiano do wody. Jeżeli gałązka zakwitła w wigilię Bożego Narodzenia, wróżyła pannie szybkie zamążpójście.
Najbardziej znana tradycją andrzejkowa było lanie wosku. Dawniej do wróżby wykorzystywano cynk lub ołów. Najlepiej jak pochodziły z ram okien lub witraży kościelnych, ponieważ było to symbolem nierozerwalnego związku. Po roztopieniu przelewano ją na zimną wodę przez otwór klucza, pooznaczało otwarcie bramy czasu. Również powstałe w ten sposób kształty miały konkretne znaczenie. Postać anioła oznaczała opiekę, kształt chmury oznaczał, że trzeba otworzyć się na nowe doświadczenia, natomiast kot ostrzegał przed podejmowaniem pochopnych decyzji i nieprzemyślanymi związkami.

4. Zabawa integracyjna ,,Czarowanie”. Dzieci i rodzice siedzą w siadzie skrzyżnym za pomocą gestów i ruchów czarują.

Czary mary, czary mary ,czary mary , huuu x2
Hokus pokus, kszy kszy, x2
Abrakadabra, abrakadabra, abrakadabra
Hokus pokus, kszy kszy x2
Abrakadabra, abrakadabra, abrakadabra

5. Andrzejkowe wróżby

Każde dziecko zdejmuje lewy but. Chłopcy w 1 rzędzie a dziewczynki w 2 rzędzie w kierunku wyjścia. Następnie przestawiają buty od końca do początku. Czyj but pierwszy dotrze do drzwi i wyjdzie za próg, ta osoba w pierwszej kolejności zmieni stan cywilny.

W kręgu ułożone są obrazki symbolizujące przyszłość. Zakręcona przez dzieckobutelka zatrzymuje się i szyjką wskazuje 1. obrazek, który będzie oznaczał zawód.

4 filiżanki obrócone do góry dnem. Pod 3 schowane są kolorowe kartki: żółta- bogactwo, czerwona- przyjaźń, biała podróże. 4. Pusta- nie przyniesie nowych zmian

Każde dziecko zdejmuje z gałązki cukierek, w którym ukryta jest karteczka przepowiednią. Odczytują a gałązkę wkładają do wody. Powinna zakwitnąć przez Świętami Bożego Narodzenia.
Niedługo zostaniesz dyżurnym
Zjesz zupę z dokładką
Czeka cię wspaniała zabawa
Spełnią się twoje marzenia
Dostaniesz wymarzony prezent
Odwiedzi cię ciocia
Pojedziesz do babci
Czeka cię słodka niespodzianka
Zjesz ulubione lody
Dostaniesz prezent od Mikołaja
Pojedziesz zimą w góry
Wypadnie ci mleczak
Wkrótce pójdziesz do kina
Wygrasz konkurs piękności
Poznasz nowa koleżankę
Poznasz nowego kolegę
Dostaniesz dużą porcję lodów
Zjesz ulubiona surówkę
Dostaniesz nagrodę
Pojedziesz na wycieczkę
Pojedziesz latem nad morze
Dostaniesz ładna sukienkę.

6. Pożegnanie rodziców i dzieci. Każdy zabiera ze sobą swoja wiśniową gałązkę wróżbą.

7. Ewaluacja.