„Chodził Stasio do przedszkola, dziś ma tytuł profesora”- Program pracy z dzieckiem zdolnym

Wiek przedszkolny to okres, w którym ujawniają się różne uzdolnienia. Najwcześniej pojawiają się zdolności matematyczne i artystyczne, zwłaszcza muzyczne i plastyczne. Dzieci przejawiające wszelkie zdolności i talenty trzeba nie tylko „wychwycić” spośród rówieśników, ale także je kształtować, rozwijać, wzbogacać i ciągle zachęcać do działania. Najbardziej atrakcyjne metody i formy realizacji samej podstawy programowej wychowania przedszkolnego nie wystarczą. Jak zatem postępować z uzdolnionym przedszkolakiem? Jak mu pomóc? Co zrobić, by nie utracił swoich talentów? Program przeznaczony jest dla dzieci 3 – 6- letnich wykazujących szczególne uzdolnieni i zainteresowania związane z zabawą w przedszkolu. Program zawiera cele, treści, metody i formy pracy, które są zgodne z podstawą programową wychowania przedszkolnego i w spójny sposób uzupełniają ją. Program realizowany będzie w trakcie zajęć zintegrowanych w ciągu dnia pobytu dziecka w naszym przedszkolu. Opracowując plan pracy indywidualnej nauczyciel korzysta również z programu „Chodził Stasio do przedszkola, dziś ma tytuł profesora” i zawiera w nim informacje dotyczące sposobu pracy z dzieckiem zdolnym. Proces ten powinien przebiegać we własnym środowisku dziecka, w zróżnicowanym zespole dzieci, gdzie będzie możliwość wielorakich doświadczeń po to, by zapewnić również jego wszechstronny rozwój emocjonalny, społeczny i fizyczny.

Cele:

Głównym założeniem programu jest wychodzenie naprzeciw potrzebom dziecka czyli rozwijanie, wspomaganie i ukierunkowanie zdolności dziecka zgodnie z jego potencjałem i możliwościami.

Cele programu skierowane do dziecka:

Stwarzanie warunków do odkrywania, eksperymentowania, poznawania, działania, przeżywania w różnych formach.
Kształtowanie u dzieci wiary we własne siły.
Rozbudzanie ciekawości poznawczej, twórczego działania oraz samodzielności.
Rozwijanie u dziecka możliwości umysłowych oraz szczegółowych uzdolnień do uczenia się matematyki.
Tworzenie warunków, w których dziecko rozwija nabyte doświadczenia, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności czytania.
Stwarzanie sytuacji doskonalących zdolności kojarzenia, logicznego, twórczego i oryginalnego myślenia.
Kształtowanie i rozwijanie ekspresji, twórczej postawy, wrażliwości na piękno, wrażliwości estetycznej, pomysłowości, wyobraźni plastycznej i muzycznej

Program nauczycielowi może pomóc:

Lepiej poznać możliwości i indywidualne predyspozycje dzieci.
Obserwować ich osiągnięcia, co wpłynie na lepsze planowanie pracy.
Twórczo i kreatywnie pracować.
Promować przedszkole w środowisku.
Poznać oczekiwania rodziców w stosunku do dziecka zdolnego.

Efektywność realizacji każdego programu zależy od zrozumienia jego idei, a następnie od inwencji i pomysłowości jego wykonawcy.

Chcąc osiągnąć zamierzone cele należy pamiętać, aby:

Pomysłowo i odważnie projektować sytuacje wychowawczo – dydaktyczne.
Zapewniać dzieciom poczucie bezpieczeństwa i swobody.
Stwarzać możliwość zaspokajania naturalnej ciekawości dzieci w różnych sferach.
Stwarzać wiele różnorodnych sytuacji do podejmowania działania.

Program został opracowany z myślą o dziecku, które nie boi się rozwiązywania problemów i cieszy się z każdego, nawet najmniejszego sukcesu. Każdy nauczyciel powinien wybierać takie metody i formy pracy, aby były one odpowiednie dla jego własnego profilu inteligencji i profili dzieci, z którymi pracuje. W pracy z dzieckiem z zdolnym należy postawić na wykorzystanie nowoczesnych metod kształcenia, żeby dzieci mogły zdobywać wiedzę i umiejętności w sposób aktywny i twórczy, działając i tworząc zgodnie z ich indywidualnym profilem inteligencji.

Metody pracy:

W programie przyjęto koncepcję łączenia metod, w których powinny dominować metody aktywizujące dzieci oraz nowatorskie toki metodyczne np.:

Metoda Projektu;
Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania;
Uczenie się przez odkrywanie (problemowo – poszukujące), działanie (praktyczne),
przeżywanie (ekspresyjne);
Drama;
„Burza mózgów”;
Odimienna metoda nauki czytania wg I. Majchrzak,
Metoda Dobrego Startu M. Bogdanowicz,
Czynnościowe nauczanie matematyki według E. Gruszczyk – Kolczyńskiej,
Kinezjologia edukacyjna P. Dennisona;
Storyline – metoda opowieści wychowawczej;
Metoda aktywnego słuchania muzyki – Batti Strauss;
System edukacji przez ruch Doroty Dziamskiej;
System Carla Orffa;
Koncepcja planu daltońskiego;
Gry dydaktyczne.

Formy pracy:

Aby praca z dzieckiem zdolnym przynosiła oczekiwane efekty niezwykle ważne jest przyjęcie odpowiednich form pracy. Program ten przewiduje:

Pracę indywidualną – dziecko samodzielne wykonuje czynność;
Pracę zbiorową- wszystkie dzieci pracują wspólnie;
Pracę zespołową – dzieci pracują w stałych zespołach;
Pracę grupową – dzieci pracują w jednorazowych grupach.

Aktywizowanie dzieci zdolnych podczas całodziennego pobytu w placówce /indywidualizacja/:

Przydzielanie trudniejszych zadań do rozwiązywania podczas pracy zbiorowej i indywidualnej;
Stwarzanie okazji do swobodnego wyboru trudniejszych zadań i swobodnej decyzji w podejmowaniu zadań dodatkowych;
Organizowanie pracy w małych grupach;
Dobór grup na zajęciach pod względem poziomu zdolności dzieci lub pod względem rodzaju zdolności;
Stawianie pytań problemowych pobudzających myślenie twórcze i krytyczne;
Wskazywanie dodatkowych źródeł wiedzy i inspirowanie do korzystania z nich;
Stopniowe zwiększanie wymagań;
Przydzielanie dodatkowych ról mobilizujących do wysiłku intelektualnego i zaangażowania;
Organizowanie konkursów, występów artystycznych.