„Tradycje Andrzejkowe”

Prowadząca: Ewa Piórkowska
Grupa wiekowa: 6 latki
Temat kompleksowy: Gościnność – co to takiego?
Temat zajęć: Tradycje Andrzejkowe – zabawy integracyjne z rodzicami zainspirowane gawędą o Tradycji Andrzejkowej, zajęcia otwarte dla rodziców

Cele ogólne:
Poznanie tradycji związanych z wieczorem andrzejkowym poprzez uczestnictwo w zorganizowanych zabawach. Zwrócenie uwagi, że wróżba to tylko zabawa i nie należy w nią wierzyć. Zachęcanie do wyrażania uczuć i przeżywania radości wspólnej zabawy.

Cele operacyjne: Dzieci będą:
• poznawały dawny zwyczaj wróżb i zabaw andrzejkowych,
• pokonywały lęk przed wystąpieniem podczas zabawy tanecznej,
• dzieliły wyrazy na sylaby,
• wyodrębniały pierwszą głoskę w słowie,
• potrafiły współdziałać w grupie podczas zabawy,
• oczekiwały cierpliwie na swój udział w zabawie,
• zachowywały bezpieczeństwo podczas zabaw,
• starannie ozdabiały czarodziejski klucz,
• posługiwały się nożyczkami, zachowując bezpieczeństwo,

Formy organizacji pracy:
• Zbiorowa
• Grupowa
• Indywidualna

Metody pracy:
• m. słowne – opowiadanie, wyjaśnienia i instrukcje
• m. czynne – zadania stawiane do wykonania, zabawa ruchowa, praca plastyczna
• m.oglądowe – pokaz, obserwacja

Środki dydaktyczne:
obrazki symbolizujące różne zawody, płyta CD z nagraniem podkładu, duża kostka do gry, kolorowanki ponumerowane od 1 do 6, kolorowe kartki, „Magiczny klucz”, folia aluminiowa, tajemniczy worek, garnek, świeczka, miska, klucz.

Przebieg zajęć
Część wstępna:

Wprowadzenie w tematykę zajęcia poprzez wysłuchanie tradycji związanych z obchodem dawnych świąt.

Dawno temu późną jesienią, po skończeniu wszystkich prac rolnych i domowych, gdy dni były coraz krótsze, a wieczory coraz dłuższe, następował okres wróżb. Dniem szczególnym był 29 listopada – nazywany Wigilią Świętego Andrzeja i dzień 24 listopada – patronką tego święta była święta Katarzyna. Dawniej w dniu św. Andrzeja wróżyły sobie panny, które bardzo chciały wyjść za mąż, a w dzień świętej Katarzyny wróżyli sobie kawalerowie. Wróżby odbywały się w samotności przy zapalonych świecach, zasłoniętych oknach – wieczorami. Dzisiaj Andrzejki  stały się okazją do spotkań i zabaw andrzejkowych często przy muzyce. W naszych czasach już odbiega się od wróżenia, wróżymy sobie tylko dla zabawy.

Zabawa muzyczno – ruchowa „Tańczymy labada” wspólnie z rodzicami

Część główna:

1. Zabawa dydaktyczna pt. „Jaki to zawód”?

Zapoznanie dzieci z wróżbą. Wyjaśnienie, że kiedyś wróżba polegała na poznaniu przyszłego zawodu osoby, która brała udział w losowaniu kartek. Wyjaśnienie dzieciom, że w wróżby nie zawsze należy wierzyć, nie mniej jednak wróżby mogą stanowić po prostu formę dobrej zabawy.

Na obwodzie kola leżą obrazki z przedmiotami symbolizującymi różne zawody. Dzieci po kolei podchodzą do ułożonych kartek i losują obrazek. Dziecko nazywa przedmiot, dzieli wyrazy na sylaby i próbuje odgadnąć nazwę zawodu, który dany przedmiot symbolizuje. Chętne dzieci podają pierwszą głoskę wskazanego przedmiotu.

słuchawki – lekarz,
termometr – pielęgniarka,
mikrofon – piosenkarka,
garnek – kucharka,
igła – krawcowa,
grzebień – fryzjerka,
zegarek – zegarmistrz,
piłka – sportowiec

2. Wróżba z sercami.

Prowadząca ma przygotowane dwa serca. Na jednym wypisane są imiona dziewcząt, na drugim chłopców. Podczas wróżby następuje przekłuwanie serca szpilką (dziewczynki przekłuwają to z wypisanymi imionami chłopców i odwrotnie), a następnie odczytywanie zapisów z drugiej strony serca. Imię na które trafią, będzie imieniem osoby, którą w najbliższym czasie poznają. Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na ostrożność i bezpieczeństwo podczas wykonywania czynności przebijania szpilką serca. Chętni rodzice robią to z zamkniętymi oczami.

3. Kto pierwszy……? – wróżba z butami.

Wyjaśnienie dzieciom jak kiedyś i w jakim celu wróżono z butów (Która dziewczyna pierwsza wyjdzie za mąż?). N. proponuje zmianę celu wróżby: dwoje dzieci (chłopiec i dziewczynka), których buty pierwsze przekroczą próg, dzisiaj i jutro będą wykonywały różne zadania jako pierwsze, np.: podczas spaceru będą szły w pierwszej parze. Dzieci zaczynają zabawę od miejsca najbardziej oddalonego od drzwi, ustawiając w rzędzie po jednym swoim prawym bucie.

4. Kolory” 

Dzieci losują kolorowe karteczki. Wybrani rodzice losują kartki z wyjaśnieniami kolorów i odczytują ich znaczenie dzieciom.

CZERWONY – nie wolno jeść dużo słodyczy! Trzeba je ograniczać, bo będziecie częstymi gośćmi u dentysty.
ZIELONY – bądźcie  ostrożni w drodze do przedszkola, patrzcie uważnie pod nogi i bacznie się rozglądajcie przy przejściu dla pieszych, gdy będziecie uważali, to nic złego wam się nie przydarzy.
ŻÓŁTY – musicie bardziej dbać o swoje zdrowie, teraz gdy zbliża się już do nas zima, to musicie cieplej się ubierać, nie wolno pić zimnych napoi, gdy jesteście spoceni.
NIEBIESKI – zawsze pilnujcie swoich rzeczy, bo możecie coś zgubić, a jeśli znajdziecie jakiś przedmiot, który do was nie należy trzeba go szybko oddać koledze. Nie wolno zabierać cudzych rzeczy.
BIAŁY – musicie pić więcej mleka, jeść dużo jogurtów, żeby mieć mocniejsze kości. Starajcie się jeść także dużo owoców i warzyw.
CZARNY – pamiętajcie, aby nigdy nie zaśmiecać naszego środowiska, papierki i inne śmieci należy wrzucać do kosza. Jeśli zauważycie, że ktoś rzuca papierki obok kosza, to należy zwrócić uwagę takiej osobie.

5.Butelka:

Dzieci siadają w kole, na środku leży butelka, a wokół niej gwiazdy z zakodowanymi liczbami. Chętni z pośród uczestników zabawy kręcą butelką i odczytują cyfrę, którą wskazuje butelka.

1 –  Będziesz wielkim uczonym
2 – Otrzymasz niespodziankę od mamy
3 – Wyjedziesz do ZOO
4 –  Otrzymasz prezent
5 –  Otrzymasz list
6 – Odwiedzisz dentyste
7 – Poznasz nowego przyjaciela
8 – Wyprawa do kina
9 – Popływasz na basenie
10 – Zdobędziesz nagrodę
11 – Weźmiesz udział w konkursie
12 – Czeka cię miła wycieczka

6. Urodziłaś/eś się pod cyfrą ….. 

Rodzic podaje numerologiczną cyfrę swojego dziecka powstałą z sumy pojedynczych cyfr daty urodzenia.
Zatem według naszej wróżby jesteś:
1. ambitny(a) i pewny(a) siebie
2. łagodny(a) i wrażliwy(a)
3. dynamiczny(a)i godny(a) zaufania
4. uparty(a) i sentymentalny(a)
5. pogodny(a) i impulsywny(a)
6. serdeczny(a) i towarzyski(a)
7. romantyczny(a) i trudny(a) we współżyciu
8. zamknięty(a) w sobie i niedoceniany(a)
9. niezależny(a) i pełen(a) pasji

7. „Magiczny klucz”– zapoznanie dzieci z dawną wróżbą lania wosku. Osoby wierzyły, że cień, który  powstał z lanego wosku pokaże co ich czeka w przyszłości.

„Magiczny klucz”- praca techniczno – plastyczna. Ozdobienie klucza srebrem i wycięcie jego konturu. Wyjaśnienie dzieciom, że magiczny klucz pomoże im otworzyć „tajemniczy worek”. W czasie przygotowywania kluczy nauczyciel z pomocą szykuje wosk do lania.

Literatura:
• Kwiatkowska M. (red.), Podstawy pedagogiki przedszjkolnej, WSiP, Warszawa, 1985.
• Klim-Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna. Nowa podstawa programowa, Erica, Warszawa, 2012.
• K. Wlaźnik „Wychowanie fizyczne w przedszkolu”